Noworodkiem określa się dziecko od pierwszych chwil swojego życia do 28 dnia życia. Jest to bardzo ważny moment dla dziecka, ze względu na dostosowanie się do nowych warunków jego funkcjonowania. Pierwszy kontakt z noworodkiem, a także opieka nad nim, często wzbudza niepokój oraz zdziwienie młodych rodziców lub jego bliskich. Jakie potrzeby posiada noworodek oraz jakie zmiany zachodzą w tym wyjątkowym dla niego czasie? Oto wskazówki.
Noworodek – charakterystyka
Noworodek czyli dziecko tuż po porodzie wymaga szczególnej opieki oraz czułości i delikatności. Dziecko tuż po porodzie nie widzi wyraźnie, jego ciało jest niezwykle delikatne, ruchy nieskoordynowane, z kolei nogi układają się w sposób charakterystyczny, jak u żaby. Należy podkreślić, że w pierwszych dniach życia dziecku wykonuje się badania mające na celu sprawdzenie jego stanu zdrowia. Wykonuje się je w 1,3,5, i 10 minucie życia, a do określenia jego służy skala Apgar. W badaniach tego rodzaju sprawdza się kolor/odcień skóry dziecka, czynność serca, reakcje na bodźce, napięcie mięśniowe, proces oddychania. Wyniki badań podawane są w skali od 1 do 10. Wyniki mogą różnić się od siebie w różnych minutach sprawdzania zdrowia dziecka, a im są wyższe, tym dziecko znajduje się w lepszej kondycji.
Okres noworodkowy to pierwsze tygodnie życia dziecka oraz przyzwyczajanie i dostosowywanie się rodziców do nowej roli. To czas, kiedy również dziecko poznaje nowe środowisko i uczy się nowej rzeczywistości oraz funkcjonowania. Należy podkreślić, że okres noworodkowy i pierwsze dwa miesiące życia dziecka popularnie nazywane jest czwartym trymestrem ciąży. Niezmiennie dziecko nadal czuje silne przywiązanie do mamy. Z biegiem czasu, ciało dziecka nabiera masy, z dnia na dzień jego mięśnie wykonują coraz większą pracę, wzrok nabiera ostrości i odpada także kikut pępowinowy.
Znaczna część noworodków chętnie przesypia większość czasu w łóżeczku z przerwami na karmienie piersią. Podczas snu noworodki odpoczywają, a także rosną i rozwijają się. Swoją sprawność zdobywają w momentach samodzielnej aktywności, w chwilach poruszania rękami i nogami oraz wykonując ruchy głową. Dla noworodków bardzo istotne jest poczucie ciepła, bliskości oraz dotyku.
Wskazówka
Po upływie miesiąca noworodek zmienia się i wygląda inaczej. Ciało dziecka nabiera proporcji. Należy podkreślić, że po porodzie główka dziecka może być nieco zniekształcona. Kości na tym etapie rozwoju są jeszcze miękkie, a ciemiączko otwarte. Dlatego też, tak ważne jest odpowiednie układanie dziecka w łóżeczku, a także zmiana stron podczas leżenia (aby główka nie została zniekształcona).
Rozwój dziecka w okresie niemowlęcym
Należy podkreślić, że rozwój dziecka należy do procesów bardzo dynamicznych, szczególnie w pierwszych dniach życia. Z tygodnia na tydzień pojawiają się nowe umiejętności ruchowe jak i intelektualne. Zauważalne są nowe reakcje w postaci okazywania emocji czy reagowania na swoje imię. Rozwój dziecka widoczny jest w postaci umiejętności utrzymywania główki w pionie, chwytania zabawek czy obracania się i zmianie pozycji ciała. Około 6 miesiąca pojawiają się pierwsze ząbki, maluch potrafi samodzielnie siedzieć. Powoli pojawia się okres pełzania dziecka, a po nim następuje czas raczkowania. Zwiększa się ilość ząbków, rosną włosy, a ciało dziecka nabiera masy oraz siły. Około roku, niekiedy również i wcześniej niemowlaki próbują samodzielnie stawiać pierwsze kroki.
Podsumowanie
Noworodek to duża zmiana, szczególnie dla młodych, niedoświadczonych rodziców. Jest to moment, w którym dziecko jak i rodzice wzajemnie się poznają. Czas niemowlęcy dla dziecka jest bardzo ważny. To właśnie, w tym czasie dziecko poznaje nowy świat i otoczenie, które do tej pory było dla niego obce. Okres noworodkowy to również moment, w którym zachodzą wyraźne zmiany w zachowaniu oraz wyglądzie dziecka, które w dalszych etapach nie są tak wyraźne jak teraz.