Suplementy z kolagenem w ostatnim czasie zyskały dużą popularność. Jak wiadomo, kolagen odgrywa bardzo ważną rolę w ludzkim organizmie, a wraz z wiekiem jego ilość stopniowo zmniejsza się. W związku z tym można założyć, że suplementacja kolagenowa ma sens i jest powszechnie stosowana zarówno wśród kobiet jak i mężczyzn. Jak jednak kwestia ta przedstawia się w świetle dowodów naukowych?
Kolagen
Kolagen to bardzo ważne i zarazem powszechne białko występujące w skórze, kościach i mięśniach. Tworzy w organizmie złożoną strukturę spiralną i wyróżnia się wiele jego typów.
Jako białko składa się z aminokwasów, różnego rodzaju w zależności od rodzaju kolagenu. Najważniejszym jest glicyna, prolina i hydroksyprolina. Proces produkcji kolagenu w organizmie jest złożony i wymaga odpowiedniej dostępności substratów w postaci np. wspomnianych aminokwasów lub prekursorów, czynników wspomagających, jak energia, niektóre witaminy czy składniki mineralne. Duże znaczenie w przebiegu tego procesu wykazują również kwestie genetyczne i środowiskowe np. na skutek dziedzicznych chorób mogą pojawiać się zaburzenia produkcji kolagenu. Negatywny wpływ mogą również mieć niedobory pokarmowe, stres oksydacyjny, zaburzenia hormonalne.
Proces trawienia kolagenu odbywa się tak jak w przypadku innych produktów spożywczych. Po spożyciu, rozbijany jest na mniejsze cząsteczki, a następnie wchłaniany w postaci aminokwasów lub małych peptydów. Wchłonięte aminokwasy trafiają do składników, które organizm może wykorzystać do syntezy konkretnych białek, jednak nie musi być to kolagen. Organizm może je wykorzystać do syntezy enzymów, hormonów, neuroprzekaźników lub do utrzymania tkanki mięśniowej.
Kolagen w suplementach
Doskonałym źródłem kolagenu dla organizmu ludzkiego jest kolagen pozyskiwany z produktów spożywczych (rosół gotowanych na kościach, niektóre kawałki mięsa, ryby, a szczególnie ich skóra). W suplementach kolagen pozyskiwany jest z tkanek wieprzowych, wołowych lub ze skór (w przypadku kolagenu morskiego). Bardzo często występuje on w postaci rozpuszczalnego w wodzie bezsmakowego proszku zawierającego hydrolizat kolagenu. Hydroliza pozwala rozłożyć białko na krótsze łańcuchy bądź peptydy przy użyciu ciepła, enzymów lub kwasów.
Kolagen – czy ma to sens?
Należy pamiętać, że kolagen jest białkiem niekompletnym, a więc nie zawiera wszystkich dziewięciu niezbędnych aminokwasów egzogennych. W związku z tym nie poprawi ogólnej syntezy białek w organizmie. Oznacza to, że aby zadbać kompleksowo o zdrowie lub zachowanie tkanki beztłuszczowej należy dostarczyć mu pełnowartościowego białka.
W przypadku syntezy kolagenu – organizm posiada wszystko, czego do tego procesu potrzebuje, dzięki pełnowartościowej diecie. W ten sposób zapewnia mu odpowiednią podaż substratów i określonych niezbędnych elementów, a więc aminokwasów, jak również witaminy C, żelaza oraz miedzi.
Z badań dotyczących suplementacji można wyciągnąć wnioski, że ekspozycja np. peptydów pochodzących z kolagenu na fibroblasty może zwiększyć syntezę tego białka. Z kolei inne przesłanki dotyczą zaangażowania układu immunologicznego w te procesy – prawdopodobnie dodatkowa podaż kolagenu nie tylko stanowi źródło aminokwasów, które mogą zostać wykorzystane do wytwarzania kolagenu, może również stymulować syntezę tego białka. Istnieją również przypuszczenia dotyczące wpływu suplementacji na pobudzenie produkcji kwasu hialuronowego.
Kolagen – z jakiego źródła?
Jeżeli decydujemy się na suplementację kolagenu, warto wybrać ten sprawdzony w badaniach – biorąc pod uwagę wpływ na skórę był to zhydrolizowany kolagen rybi. Należy również wspomnieć, że kolagen rybi może być objęty zanieczyszczeniami metalami ciężkimi. Co oznacza, że pod tym kątem należy sięgać po produkty sprawdzonych firm.
Należy przede wszystkim pamiętać, że suplementacja, nawet jeśli odpowiednio działa, jest jednym z elementów dbania o kondycję skóry. Istnieją czynniki środowiskowe, hormonalne lub związane z fotostarzeniem, które mają większe znaczenie jak choćby stosowanie kremu z filtrem, unikanie palenia papierosów, alkoholu, nadmiernej ilości stresu.
Zobacz również: Stres a skóra.
Podsumowanie
Kolagen to bez wątpienia ważny składnik ludzkiego organizmu. Wraz z wiekiem jego ilość zmniejsza się, co oznacza, że uzupełnianie jego poziomu w postaci suplementów jest dobrym rozwiązaniem. W tego rodzaju kuracji należy jednak zwracać uwagę na skład produktu oraz ewentualnych zanieczyszczeniach wynikających z jego pochodzenia.