Bezpieczeństwo personelu medycznego to często poruszany temat, a także niezmiernie ważny dla zachowania zdrowia własnego oraz pacjentów. Skalpele, ostre ampułki czy igły niosą za sobą ryzyko skaleczeń, a co za tym idzie poważnych konsekwencji zdrowotnych. Ryzyko to dotyczy również specjalistów od stóp – podologów, którzy na co dzień wykorzystują ostre narzędzia chirurgiczne.
Przechowywanie ostrzy
Ostre narzędzia, w tym między innymi ostrza powinny być przechowywane w specjalnie przeznaczonych do tego pojemnikach, które będą zapewniać ochronę przed dostępem zanieczyszczeń. Dodatkowo będą również chronić narzędzia przed uszkodzeniami. Istotne jest, aby pojemniki wyposażone były w szczelne zamykanie, co zmniejsza niebezpieczeństwo przypadkowego dostępu do nich. Przechowywanie narzędzi czystym i suchym miejscu chroni je przed wilgocią oraz zanieczyszczeniami.
Pojemniki z narzędziami należy umieszczać w wyznaczonym miejscu, łatwo dostępnym dla personelu, jednak zabezpieczonym przed przypadkowym dostępnym dla osób postronnych. Zaleca się również umieszczenie na pojemnikach specjalnych etykiet, które będą wskazywać na rodzaj ostrza oraz datę jego ważności.
Uchwyty do skalpela, ze względu na to, że są narzędziami wielokrotnego użytku powinny po każdym użyciu poddawane być procesowi dekontaminacji (proces, który polega na usunięciu i unieszkodliwieniu substancji potencjalnie toksycznych i niebezpiecznych dla zdrowia takich jak chemikalia, materiały radioaktywne oraz materiały zanieczyszczone biologicznie).
Po ich sterylizacji, uchwyty powinny być przechowywane w odpowiednich warunkach, opisanych pojemnikach, które zapobiegają ich brudzeniu, wraz z datą ważności oraz numerem cyklu sterylizacji.
Prawidłowe założenie ostrzy na rękojeść
Należy podkreślić, że pracę z ostrzem warto rozpocząć od doboru odpowiedniego ostrza do zmian obecnych na stopie, którą chcemy usuwać. W przypadku zmian większych, należy sięgać po ostrze większej powierzchni tnącej. Ostrza o małej powierzchni oraz mikroostrza wykorzystywane są do opracowywania zmian bardzo małych oraz trudno dostępnych.
Każde z ostrzy znajduje się w osobnym szczelnym blisterze i jest sterylne. Kiedy odpowiedni rodzaj ostrza został wybrany oraz jego rozmiar, należy delikatnie otworzyć jego opakowanie do połowy jego długości, a następnie przy pomocy igłotrzymacza wysunąć ostrze z opakowania. Ostrze umieszczamy w taki sposób, aby idealnie wyrównać i dopasować je do wyżłobień na rękojeści. W taki sposób ustawione ostrze należy wsunąć na rękojeść. Czynność tę należy wykonać powoli, uważnie. Dobrze osadzone ostrze powinno charakterystyczne “kliknąć” co świadczy o jego prawidłowym umieszczeniu.
Opracowanie hiperkeratoz na stopie za pomocą skalpela
Początkowo skórę należy zdezynfekować, a następnie zmiękczyć zmiany, które chcemy usunąć. Zabieg można uznać za przeprowadzony prawidłowo, jeśli zostanie usunięta nadmiernie warstwa rogowa z podeszwy stóp. Palpacyjnie można stwierdzić, że skóra w danych miejscach jest elastyczna, miękka oraz w dotyku nie będą wyczuwalne nierówności.
Należy podkreślić, że podolog powinien zwracać uwagę na bezpieczeństwo swoje oraz pacjenta. Skalpela należy używać ostrożnie oraz precyzyjnie, nie spiesząc się. Dodatkowo warto, aby dłoń, która trzyma skalpel posiadała podparcie na stopie podczas pracy, co daje pewność oraz stabilność ruchów. Kolejną ważną kwestią jest kąt ustawienia ostrza względem powierzchni stopy. Im będzie on ostrzejszy tym, narzędzie będzie głębiej ciąć. Powinno się ścinać cienkie warstwy zrogowacenia i powtarzać tę czynność kilka razy w danym miejscu. Taki sposób pracy zapewnia bezpieczeństwo wykonywanego zabiegu oraz kontrolę nad pracą z ostrzem. Po każdym cięciu palpacyjnie należy sprawdzać stan skóry.
Prawidłowe usunięcie ostrza z rękojeści
Do zranień w gabinetach podologicznych często dochodzi podczas zdejmowania ostrza z rękojeści lub jego wymiany. Warto podkreślić, że zranienie może mieć bardzo poważne konsekwencje zdrowotne dla podologa, takie jak głębokie rany, uszkodzenie nerwy, ścięgna czy ryzyko zakażenia wirusami przenoszonymi z krwi (HBV, HCV oraz HIV). Istotne są więc umiejętności posługiwania się tym narzędziem. Po zakończeniu zabiegu narzędzia powinny zostać umieszczone w odpowiednim pojemniku na ostre odpady medyczne.
Po opracowaniu wszystkich zmian na stopach należy usunąć ostrze z uchwytu. Można to zrobić przy pomocy igłotrzymacza lub usuwacza do ostrzy. Warto podkreślić, że wszystkie usuwacze do ostrzy są jednorazowe.
Podsumowanie
Ostrza chirurgiczne to narzędzia, które znajdują szerokie zastosowanie w gabinecie podologicznym. Należy podkreślić, że stosując się do procedur oraz zasad bezpieczeństwa jakie związane są ze stosowaniem m.in. skalpeli minimalizujemy ryzyko skaleczeń, które mogą wystąpić w przypadku pracy z każdym ostrym narzędziem medycznym.
