Trądzik różowaty (acne rosacea) to przewlekła choroba skóry, który występuje pomiędzy 30-50 rokiem życia. Zwykle początkowym objawem jest zaczerwienie twarzy, który następnie przeradza się w rumień w jej środkowej części ( nos oraz policzki). Kluczowe znaczenie w trądziku różowatym ma właściwa pielęgnacja cery.
Trądzik różowaty – etiologia
Etiologia i patogeneza trądziku różowatego (acne rosacea) nie zostały jednoznacznie ustalone. Wiadomo, jednak, że dużą rolę odrywają czynniki genetyczne. Ponadto wśród czynników warunkujących pojawienie się trądziku wyróżnia się:
- wzmożony charakter odpowiedzi immunologicznej;
- modyfikację immunologicznego mechanizmu zapalenia;
- zwiększoną aktywność peptydów przeciwbakteryjnych;
- zwiększoną aktywność proteaz naskórkowych;
- uszkodzony system skórny antyoksydacyjny.
Badania prowadzone na czynnikami warunkującymi występowanie trądziku różowatego wskazuje, że drobnoustroje takie jak Demodex folliculorum, Helicobacter pylori czy Chlamydia pneumoniae bytując na skórze aktywują proces zapalny – stymulują keratynocyty do produkcji chemokin, cytokin prozapalnych i proangiogennych. Na skutek kaskady reakcji dochodzi do zmian ilościowych i jakościowych w obrębie mikroflory skóry. Drobnoustroje te, stymulując układ immunologiczny wywołują miejscowy stan zapalny prowadząc do rozszerzania się naczyń krwionośnych. W efekcie końcowym postać rozszerzonych naczyń krwionośnych przechodzi w postać grudkowo-krostową.
Wiele źródeł wskazuje, że głównym powodem trądziku różowatego jest Demodex folliculorum, który odpowiada za blokowanie ujść mieszków włosowych stymulując tym reakcje zapalne.
Trądzik różowaty – rodzaje
W zależności od stadium wyróżnia się kilka postaci trądziku różowatego:
- naczynkowo – rumieniowata – na twarzy występuje chwilowy lub trwały rumień, często towarzyszą mu teleangiektazje, a także obrzęk i pieczenie skóry w obrębie zmian;
- grudkowo – krostkowa – rumień występujący na twarzy jest stały, szczególnie w środkowej części, z okresowo występującymi grudkami i krostkami;
- dominacja zmian przerostowych – skóra jest pogrubiała, posiada nieregularną powierzchnię, a zmiany na niej są guzowate. Często w tej postaci diagnozuje się również zapalenie mieszków włosowych w obrębie zmian przerostowych. Należy pamiętać, że przerostowi mogą ulec wszystkie tkanki miękkie twarzy, nie tylko nos;
- oczna – postać oczna jest trudną postacią do rozpoznania. Pacjenci z tym objawem zwykle kierują się do okulisty z powodu przewlekłych stanów zapalnych brzegów powiek, spojówek czy rogówek, które objawia się łzawieniem i zaczerwienieniem oczu, pieczeniem i kłuciem, swędzeniem oraz światłowstrętem. Warto podkreślić, że zmiany oczne występują u 58% chorych na trądzik różowaty;
- piorunująca – zmiany skórne posiadają zawsze charakter naczyniowy, które pojawiają się nagle. Zwykle są to guzy oraz cysty. W tej postaci trądziku różowatego występują także objawy ogólnoustrojowe takie jak podwyższona temperatura, bóle w stawach, powiększone węzły chłonne, uczucie rozbicia. Zmianami tymi, nie są objęte jednak oczy.
Leczenie trądziku różowatego
W leczeniu miejscowym należy uwzględnić fazę trądziku różowatego. Największe możliwości daje faza zapalna stosując antybiotyk (klindamycynę lub erytromycynę), a także przeciwdrobnoustrojowy metronidazol. Dobre efekty przynosi również zastosowanie retinoidów, jednak nie stosuje się ich w fazie aktywnej. W leczeniu ogólnym natomiast podaje się antybiotyk (tetracyklinę) lub metronidazol. Podobnie jak w przypadku trądziku pospolitego można użyć izotretinoiny jednak w mniejszych dawkach.
Podsumowanie
Trądzik różowaty to klasyczny rodzaj choroby skóry, który wymaga podejścia holistycznego, a także współpracy kosmetologa, lekarza oraz pacjenta. Bardzo duże znaczenie wykazuje codzienna pielęgnacja skóry zarówno w domu jak i w gabinecie kosmetologicznym, której zadaniem jest przede wszystkim łagodzenie podrażnień skóry, uszczelnianie ścian naczyń krwionośnych oraz wsparcie mikrobiomu skóry.