Mikrobiom skóry to ogół mikroorganizmów (bakterii, wirusów, grzybów i roztoczy), które zlokalizowane są na skórze człowieka. Należy podkreślić, że są to korzystne drobnoustroje, które nie wywołują żadnych konsekwencji w postaci infekcji, z kolei stanowią bardzo ważną funkcję w postaci pierwszej linii obrony przed działaniem niekorzystnych czynników zewnętrznych.
Mikrobiom skóry – czym jest?
Mikrobiom skóry to termin, który przedstawia zbiór mikroorganizmów (bakterii, grzybów, wirusów oraz roztoczy), które zasiedlają powierzchnię skóry człowieka. Ważną informacją jest fakt, że bakterie te są saprofityczne, a więc takie, które nie przyczyniają się do rozwoju chorób oraz infekcji. Należą do nich cztery gatunki bakterii: Actinobacteria, Firmicutes, Bacteroidetes i Proteobacteria, grzyby z rodzaju Malassezia, roztocza z gatunku nużeńców oraz wirusy zawierające dwuniciowe DNA, głównie poliomawirusy (Polyomaviridae) i papillomawirusy (Papillomaviridae).
Głównym zadaniem mikrobiomu skóry jest ochrona organizmu, w tym również skóry przed chorobami, infekcjami oraz działaniem niekorzystnych czynników zewnętrznych.
Co wpływa na mikrobiom skóry ?
Mikrobiom każdego człowieka kształtuje się już w okresie prenatalnym oraz w pierwszych miesiącach życia, w czasie kiedy organizm zasiedlany jest przez mikroorganizmy oraz kształtują się w nim podstawowe mechanizmy odporności.
Na skład mikrobiomu skóry wpływa:
- rodzaj porodu – poród naturalny pozwala na pierwszy kontakt dziecka z mikroorganizmami w drogach rodnych matki;
- sposób karmienia dziecka – dziecko karmione mlekiem modyfikowanym spotyka się z mniejszą ilością dobrych bakterii w układzie pokarmowym;
- środowisko życia – zbyt sterylne otoczenie dziecka zaburza mikrobiom jego organizmu, a także w późniejszym czasie wpływa na występowanie zaburzeń jego odporności;
- dieta – odżywianie zwykle sprzyja rozwojowi pożytecznych drobnoustrojów lub zaburza równowagę pomiędzy dobrymi i złymi;
- unikanie niekorzystnych czynników – mowa tu szczególnie o tych, które wpływają na zaburzenie funkcjonowania naturalnego mikrobiomu powodując tym ostre biegunki, ból brzucha, a także przewlekłe choroby typu zespół jelita drażliwego, otyłość, depresja.
- nadmierna ilość pokarmu pochodzenia zwierzęcego – korzystniej jeść produkty pochodzenia roślinnego, sięgać po naturalne probiotyki, których źródłem są kiszonki, a także przetwory mleczne, z kolei ograniczyć spożywanie cukrów prostych oraz alkoholu.
Wskazówka
Zdrowa skóra stanowi schronienie dla dużej ilości bakterii, grzybów oraz wirusów, które tworzą własny, unikalny mikrobiom. Podobnie jak w jelitach, odgrywa on znaczącą rolę w ochronie przed szkodliwymi patogenami. Tylko zdrowa skóra będąca w tak zwanej równowadze mikrobiologicznej jest w stanie stworzyć fizyczną barierę przeciw negatywnemu działaniu patogenów. Gdy zostanie ona uszkodzona, bariera ta staje się niewystarczająca.
Dysbioza
Warto podkreślić, że wiele chorób dermatologicznych powiązanych jest z dysbiozą mikrobiomu czyli negatywnymi zmianami w jego składzie. Wśród nich wyróżnić można atopowe zapalenie skóry (egzema), trądzik pospolity, zapalenie mieszków włosowych, łuszczyca.
Podsumowanie
Utrzymanie prawidłowego mikrobiomu skóry jest bardzo istotne dla zachowania właściwej kondycji naszej cery. Sprzyja temu wiele czynników takich jak zdrowo zbilansowana dieta czy środowisko zewnętrzne. Pomocna jest w tym również odpowiednia pielęgnacja skóry oraz stosowanie specjalistycznych produktów (np. z kwasem mlekowym, kwasem salicylowym, związkami o działaniu nawilżającym czy regenerującym).
